Skip to content

Bazı Dosyaları Takip Etmemek: .gitignore

Bazı durumlarda dosya ya da dosyaları ya da dizinleri takip dışında tutmak istersiniz. Örneğin uygulamanızın log dosyaları, ya da kullandığınız text editörü ile ilgili sadece sizi ilgilendiren dosyaları izole etmek isteyebilirsiniz.

Belki de kullanıcı adı, şifre, ssh bilgileri ya da SECRETS dediğimiz ENVIRONMENT değişkenlerinin ortalıkta dolaşmaması gerekebilir.

İşte bu tür durumlarda GIT’e bu dosyaları kaydetmemesini, yani takip etmemesini söyleriz. Bu işleme ignore işlemi yani görmezden gelme işlemi denir.

Aynı konfigürasyon dosya mantığında, ya proje bazlı local ignore dosyaları kullanırsınız ya da kendi ~/.gitconfig dosyasında tanımladığınız excludesfile değişkenindeki direktifleri kullanırsınız.

[core]
    ;
    excludesfile = ~/.gitignore
    ;

Ya da dizin bazında işlem yapabilirsiniz. Repo’nun root’unda duran .gitignore dosyası en derindeki dizine kadar etki eder. Eğer isterseniz alt derinlikteki dizinlerde başka tanımlamalar yapabilirsiniz. Yani şöyle bir repo olsa:

.
├── sub-folder
│   ├── demo.txt
│   └── demo.xyz
├── file-1.txt
├── file-2.txt
├── file-3.txt
├── file-4.txt
└── file.xyz

Hemen kontrol edelim durum nedir?

$ git status --untracked-files

On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    file-1.txt
    file-2.txt
    file-3.txt
    file-4.txt
    file.xyz
    sub-folder/demo.txt
    sub-folder/demo.xyz

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

Tüm dosyalar untracked yani eklenmeyi bekliyor. xyz extension’ı olan dosyaları revizyon kontrol dışında tutalım. Bunun için projenin root’una .gitignore dosyası ekliyorum:

$ touch .gitignore
$ echo '*.xyz' >> .gitignore
$ git status --untracked-files

On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    .gitignore
    file-1.txt
    file-2.txt
    file-3.txt
    file-4.txt
    sub-folder/demo.txt

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

Dikkat ettiyseniz artık file.xyz, sub-folder/demo.xyz dosyaları untracked olarak görünmüyor. Özellikle git status --untracked-files şeklinde kullandım ki alt dizinlerin altındaki dosyaların da durumunu görebilelim.

Hatta hangi dosyaların ignore edildiğini;

$ git ls-files -o -i --exclude-standard

file.xyz
sub-folder/demo.xyz

şeklinde de görebiliriz. Ben olsam bunu bir alias yapardım :) Şimdi dizin bazlı izolasyonu görelim.

$ mkdir no-more-php-files
$ touch test.php
$ touch no-more-php-files/demo.php
$ touch no-more-php-files/test.rb
$ tree
.
├── no-more-php-files
│   ├── demo.php
│   └── test.rb
├── sub-folder
│   ├── demo.txt
│   └── demo.xyz
├── file-1.txt
├── file-2.txt
├── file-3.txt
├── file-4.txt
├── file.xyz
└── test.php

no-more-php-files dizini altındaki *.php dosylarını takip dışı bırakmak istiyorum:

$ echo '*.php' > no-more-php-files/.gitignore
$ git status --untracked-files

On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    .gitignore
    file-1.txt
    file-2.txt
    file-3.txt
    file-4.txt
    no-more-php-files/.gitignore
    no-more-php-files/test.rb
    sub-folder/demo.txt
    test.php

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

no-more-php-files/ dizini altındaki demo.php izole oldu. Sağlamasını yapalım:

$ git ls-files -o -i --exclude-standard

file.xyz
no-more-php-files/demo.php
sub-folder/demo.xyz

Öncelik Sırası

Öncelik önemlidir. Her şey öncelik sırasına göre işlenir.

  1. core.excludesfile konfigürasyonunda tanımlı olanlar
  2. Repo’nun root’undaki .gitignore
  3. Alt dizinlerdeki .gitignore’lar

Diyelim ki log/ dizini var. Tüm log üreten servisler buraya yazıyor. Nginx buraya access.nginx şeklinde yazıyor, Gunicorn ise gunicorn.log şeklinde yazıyor. Biz, sadece *.log yaparak gunicorn’u izole edebiliriz:

$ mkdir log/ && echo '*.log' > log/.gitignore
$ touch log/gunicorn.log
$ git ls-files -o -i --exclude-standard

file.xyz
log/gunicorn.log
no-more-php-files/demo.php
sub-folder/demo.xyz

Peki, bir durum oldu, başka bir servis daha kullanmaya başladık ve o servis de foo.log şeklinde log üretiyor ve senaryo bu ya, bunu konfigüre edemiyoruz. Hatta bu dosyayı da takip etmek istiyoruz yani izole etmek istemiyoruz! Yapmamız gereken log/.gitignore dosyasına bir satır daha eklemek:

$ echo '!foo.log' >> log/.gitignore
$ touch log/foo.log
$ git status --untracked-files

On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    .gitignore
    file-1.txt
    file-2.txt
    file-3.txt
    file-4.txt
    log/.gitignore
    log/foo.log
    no-more-php-files/.gitignore
    no-more-php-files/test.rb
    sub-folder/demo.txt
    test.php

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

Gördüğünüz gibi log/foo.log artık track edilmeye hazır durumda. log/.gitignore dosyasındaki sıralama çok önemli:

*.log
!foo.log

İlk satırda GIT’e *.log dosyalarını görme diyoruz. Hemen ikinci satırda da foo.log dosyasını boş geçme, takip et diyoruz. ! tersi anlamında. GIT ilk olarak tüm *.log dosyalarını ignore ediyor ve sonra gelen direktife göre foo.log dosyasını etmiyor.

Eğer bu ters yazılsaydı yani;

!foo.log
*.log

olsaydı, GIT önce foo.log dosyasını tutacak, sonra gelen satır TÜM *.log dosyalarını izole et emrini vereceği için foo.log da kaynayıp gidecekti.

Boş Dizinler

Repo’da, içinde dosya olmayan dizinler otomatik olarak görmezden gelinir. images/ diye bir dizinimiz olsa ve .gitignore’da:

images/*.jpg

yazsa, images/ altında sadece *.jpg dosyaları olsa, bu dizin komple ignore edilir. 

$ git log
On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    .gitignore

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

Eğer içinde başka bir dosya olursa, mesela images/test.png olsa;

$ git log
On branch master
Untracked files:
  (use "git add <file>..." to include in what will be committed)

    .gitignore
    images/test.png

nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)

durum değişir ve bu dizin artık izole edilmez. Bu dizin ve içinde *.jpg olmayan dosyalar repo’nun parçası olur.

Ruby on Rails dünyasından gördüğüm, hoşuma giden bir taktiği paylaşmak istiyorum. Bazı durumlarda dizini korumak gerekir, yani repo’nun bir parçası olması gerekir ama dizin altındaki belli dosyalar ya da tüm dosyalar ignore edilmiş olabilir.

Bu durumda !.gitkeep devreye girer. Hemen örnek .gitignore dosyasına bakalım:

/.env
/bin/
*.sqlite3
/project/media/*
/project/fixtures/*
/project/config/settings/development.py
!.gitkeep

Sıralama önemli dedik. !.gitkeep mutlaka ignore edilenlerden sonra gelmeli. Bu sayede, korumak istediğim herhangi bir dizin altına .gitkeep dosyası koyduğum an o dizin track edilmeye başlayacak ve ignore edilmesi gereken dosyalar da ignore edilecektir.